O emocjach i rozwoju społecznym przedszkolaka
Wiek przedszkolny to czas w którym dziecko, doświadcza zmian w wielu obszarach indywidualnego funkcjonowania. Zmiany te dotyczą szczególnie rozwoju fizycznego, a także funkcjonowania społecznego, emocjonalnego i poznawczego.
To czas kiedy rozwój sfery społeczno-emocjonalnej dziecka, dotyczy zwłaszcza nauki i rozkwitu umiejętności komunikacji, a także początków nauki własnych emocji. Wiek przedszkolny, a zatem czas od 3 r.ż do 6 r.ż, jest okresem szczególnej ekspansji nowych umiejętności społecznych i emocjonalnych w życiu dziecka. Obserwujemy jak do pierwotnych bodźców emocjonalnych, zatem potrzeb fizjologicznych a także doznań zmysłowych (węchowych, smakowych, dotykowych, kinestetyczno-ruchowych), dołączają wtórne bodźce emocjonalne (m.in. słowa).
Warto wspierać dziecko w rozwoju procesów emocjonalnych, ponieważ umiejętności zdobyte w okresie wczesnego dzieciństwa mają wpływ na ogólny rozwój dziecka. “Nauka emocji” swoich oraz innych osób, wspólnie z osobą dorosłą przyczyni się do łatwiejszego rozumienia tych złożonych procesów umysłowych. Dziecku, które wyposażone jest w podstawowe zasady rządzące językiem emocji oraz mimiką twarzy, łatwiej będzie nawiązywać relacje rówieśnicze już na etapie okresu przedszkolnego. Umiejętność rozpoznawania emocji własnych oraz emocji innych osób, jest jednocześnie czynnikiem, który wpływa pozytywnie na inteligencję emocjonalną dziecka. Inteligencja emocjonalna to zbiór indywidualnych kompetencji dziecka takich jak: samokontrola, motywacja, zapał, wytrwałość i in. Kształtowanie i pomoc w rozwijaniu umiejętności emocjonalno-społecznych, ma bezpośredni wpływ na to jak duży zbiór ww. kompetencji, posiadało będzie dziecko w przyszłości. Formowanie się inteligencji emocjonalnej, jest z kolei ściśle powiązane ze wszystkimi umiejętnościami zdobytymi przez dziecko, już w okresie dzieciństwa.
Okres przedszkolny dziecka to najlepszy czas, kiedy możliwa jest nauka oraz modelowanie właściwych i korzystnych w przyszłości, nawyków emocjonalnych.
Od czego zacząć?
- Zabawy przed lustrem – wspólnie z dzieckiem usiądź przed lustrem, tak aby zarówno Twoja twarz jak i twarz dziecka była dobrze widoczna. Spróbuj robić do lustra miny odpowiadające konkretnym emocjom np. radość, smutek, złość, strach – jednocześnie nazywając je głośno. Zachęcaj dziecko do zrobienia tego samego np. “Zrób tak jak ja”.
- Mów co czujesz – dzieci są obrazami nas samych, mów zatem i opowiadaj dziecku co czujesz w różnych sytuacjach życia codziennego. To nie tylko nauka reakcji zależnej od zdarzenia, ale także komunikat mówiący, że warto mówić o tym co czujemy.
- Rozmowa z psychologiem – który może wesprzeć rodziców, w kształtowaniu indywidualnego programu rozwoju sfery emocjonalno-społecznej, dostosowanego do dziecka.
Zachęcamy również do skorzystania z kart pracy Kids Matters.
Bibliografia
- A. Kleczewska-Albińska. Dziecko Krzywdzone. Teoria, badania, praktyka Vol. 18 Nr 1 (2019) 1
- A. Skowrońska. Edukacja Elementarna w teorii i praktyce 4/2007
- E. Dąbrowska. Rozwój emocjonalny dzieci w przedszkolu.
